استئوآرتروز زانو يكي از شايع ترين علل مراجعه بيماران مبتلا به درد مفصل زانو به درمانگاه هاي ارتوپدي است.  از این بیماری به نام‌ آرتروز نیز یاد می‌شود. این عارضه اختلالی است که بصورت اولیه سبب درگیری غضروف مفصلی و استخوان زیر غضروفی می‌گردد. علت این بیماری تخریب کننده مفصلی که از رایج ترین انواع آرتریت به شمار می‌آید اغلب به صورت ناشناخته است.

شیوع این بیماری چگونه است؟

در مطالعه ای در سال 2008  بر 10291 نفر از جمعیت شهر تهران که یک نهم از جمعیت ایران را در بر می‌گیرد، شیوع این عارضه 3/15 درصد  گزارش شده است. شیوع این عارضه در زنان (5/1-4 برابر) رایج تر از مردان است.

ازعوامل موثر در ایجاد این عارضه می‌توان به مواردی چون سن، چاقی، آسیب حاد  مفصل، بدشکلی مفصلی، ضعف عضلانی، وضعیت تراکم استخوانی، ژنتیک، تغذیه(کمبود ویتامین C) و کاهش هورمون استروژن  اشاره کرد.

روند آرتروز زانو چیست؟

با شروع بیماری آرتروز زانو، غضروف انتهای تحتانی استخوان ران و غضروف قسمت فوقانی استخوان درشت‌نی به تدریج دچار تغییرات تخریبی می‌گردد.

علت اصلی تخریب غضروف در بیماری آرتروز، عدم وجود عروق خونی جهت تغذیه این ناحیه می‌باشد و از طرفی غضروف مفصلی فاقد عصب است و به هنگام آسیب دردی حس نمی‌شود که همین مسئله زمینه تخریب بیشتر را فراهم می‌کند.

علایم و نشانه‌ها آرتروز زانو کدامند؟

علائم اولیه آن شامل درد، سفتی مفصلی، خشکی صبحگاهی، ورم مفصل، گاها وجود صدا در حرکات فعال مفصل و در نهایت کاهش دامنه حرکتی مفصل (که در مراحل پیشرفته بیماری ایجاد می‌شود) است.
آسیب وارده  به مفصل موجب از دست دادن غضروف مفصلی، بازسازی غیر نرمال مفصلی، ساییدگی استخوان زیر غضروف،  تشکیل استئوفیت‌ (رشد استخوان در لبه‌های مفصلی)، شلی لیگامانی، ضعف عضلات اطراف مفصلی و در بعضی موارد افزایش حجم و تورم غشای ساینوویال می‌شود. تغییرشکل در مفصل که درارتباط با آرتروز زانو بیشتر به صورت پای پرانتزی است.

درمان

روش هاي درماني غير جراحي عبارت از استفاده از داروهاي مسكن و ضد التهاب، فيزيوتراپي و ارتوزهاي عملكردي مي باشد.

کفی با گوه خارجی از مداخلات رایج پیشنهاد شده برای این عارضه می‌باشد که با هدف کاهش فشار در سمت داخل مفصل زانو تجویز می‌شود.

همانطور که در شکل مشاهده می‌نمائید گوه سبب ولگوس پاشنه نسبت به ساق پا می‌شود، بنابراین مرکز فشار را به خارج منتقل کرده و با کاهش بازوی اهرمی نیروی عکس‌العمل زمین سبب کم شدن گشتاور ادداکتوری زانو می‌گردد. همچنین بریس های زانو با کاهش گشتاور ادداکتوری زانو و کاهش نیروی وارده بر بخش داخلی زانو موجب تخفیف درد و بهبود عملکرد خواهند شد.